Amin tur?usu biosintezi yolu t?kc? h?yat f?aliyy?tl?rind? ?sas rol oynam?r, h?m d? s?naye fermentasiyas?nda s?m?r?li v? ekoloji c?h?td?n t?miz amin tur?usu istehsal?n?n v? sintetik biologiyan?n inki?af?na k?m?k edir. Zülallar h?yat?n ?sas?n? t??kil edir v? onlar hüceyr?l?rd? struktur d?st?yind?n tutmu? kimy?vi reaksiyalar?n katalizatoruna q?d?r müxt?lif rol oynay?rlar. Bütün zülallar mür?kk?b biosintez prosesl?ri il? hüceyr? daxilind? istehsal olunan 20 müxt?lif amin tur?usundan ibar?tdir. 20 amin tur?usunun k??fi t?xmin?n bir ?sri ?hat? etdi, 1820-ci ild? frans?z kimya??s? H. Braconnot t?r?find?n qlisinin ilk t?crid edilm?si il? ba?layan v? 1935-ci ild? W. Rose t?r?find?n treoninin k??fi il? sona ?atd?. Bu amin tur?ular?n?n k??fi bir ?ox aliml?ri c?lb etdi, onlar?n i?i n?inki tur?ular?n qurulu?unu v? biokimyas?n? daha sonra a?kar etdi. v? molekulyar biologiya t?dqiqatlar?. Amin tur?ular?n?n biosintezi mikrob t?rkibinin madd?l?r mübadil?sinin ?sas m?zmunudur. Bu m?qal? siz? bu amin tur?ular?n?n daha sad? molekullardan nec? sintez edildiyini v? nec? t?snif edildiyini ?yr?n?c?k. Bütün amin tur?ular?n?n biosintezi s?l?f kimi m?rk?zi metabolik yollar?n ara m?hsullar?ndan istifad? ed?r?k budaqlanan yollarla sintez olunur. Ba?lan??c prekursorunun n?vün? g?r? amin tur?ular?n?n biosintezini 5 qrupa b?lm?k olar: qlutamat qruplar?, o cüml?d?n qlutamat (Glu), qlutamin (Gln), prolin (Pro) v? arginin (Arg). Bu amin tur?ular?n?n sintezi m?rk?zi metabolik yolda ?sas molekul olan glutamatla ba?lay?r. Aspartat ail?sin? aspartat (Asp), aspartamid (Asn), lizin (Lys), treonin (Thr), metionin (Met) v? izol?sin (Ile) daxildir. Bu ail?nin amin tur?usu sintezi h?m d? m?rk?zi metabolik yollar?n m?hsulu olan aspartik tur?udan ba?lay?r. Fenilalanin (Phe), tirozin (Tyr) v? triptofan (Trp) daxil olmaqla aromatik amin tur?ular? ail?si. Bu amin tur?ular?n?n sintezi eritroz-4-fosfat (E4P) v? fosfoenolpiruvat (PEP) il? ba?lay?r ki, bu da metabolik yollarda mühüm ara m?hsullar olan iki molekuldur. Serin ail?sin? serin (Ser), glisin (Gly) v? sistein (Cys) daxildir. Bu ail?nin amin tur?usu sintezi bir ?ox biosintetik yollar?n budaqlanma n?qt?si olan serinl? ba?lay?r. Alanin qrupuna alanin (Ala), valin (Val) v? leysin (Leu) daxildir. Bu amin tur?ular? müxt?lif ail?l?r? aid olsalar da, sintez zaman? ox?ar reaksiyalara malikdirl?r v? bu reaksiyalar ad?t?n eyni sinif fermentl?r t?r?find?n kataliz edilir.

?zol?sin, valin v? l?sin müxt?lif ail?l?r? aid olsalar da, eyni ferment t?r?find?n katalizl??dirilmi? ox?ar reaksiyalara malikdirl?r. Serinin sistein? ?evrilm?si assimilyativ sulfat reduksiyas?n?n ?sas reaksiyas?d?r. Aromatik amin tur?usu qrupunun biosintezi eritroz-4-P v? PEP t?r?find?n ba?lam??d?r. Histidinin biosintezi xüsusidir v? onun karbon ??r?iv?si fosforiboza pirofosfatdan (PRPP) ?ld? edilir. PRPP-nin ribozas?ndak? iki C 5 üzvlü imidazol halqas?n? qurmaq ü?ün istifad? olunur, qalanlar? is? 3C yan z?ncirini yaratmaq ü?ün istifad? olunur. Amin tur?ular?n?n biosintezi s?naye fermentasiyas?nda ?sas rol oynay?r. Onlar yaln?z mikroblar?n inki?af?n?n v? metabolik f?aliyy?tin ?sas komponenti deyil, h?m d? bir ?ox fermentl??dirilmi? m?hsullar ü?ün ?sas xammald?r. Mikrobial fermentasiya yolu il? amin tur?ular?n?n istehsal? qida, yem, tibb v? dig?r s?nayel?r ü?ün mühüm ?h?miyy?t k?sb ed?n ?traf mühitin ?irkl?nm?sini azaltmaqla s?m?r?li v? ucuz istehsala nail ola bil?r.

Bundan ?lav?, amin tur?ular?n?n biosintezi sintetik biologiyan?n v? metabolik müh?ndisliyin inki?af?na t?kan verdi, mikroorqanizml?r t?r?find?n xüsusi amin tur?ular? v? onlar?n t?r?m?l?ri istehsal etm?y? imkan verdi. Bu, n?inki istehsal?n s?m?r?liliyini art?r?r, h?m d? yeni biotexnoloji m?hsullar?n inki?af? ü?ün platforma yarad?r v? s?naye fermentasiyas?n?n t?tbiq dair?sini daha da geni?l?ndirir.