Ki diferans ki genyen ant metabolis mannoz ak glikoz?
Mannòz ak glikoz, byenke yo gen menm fòmil molekilè a (C ? H ?? O ?), toulede se aldoz epi yo se izomè C-2 (sa vle di direksyon gwoup idroksil la sou dezyèm atòm kabòn nan diferan), men chemen metabolik yo ak fonksyon fizyolojik yo diferan anpil. Sa ki anba la a bay yon konparezon detaye sou diferans metabolik yo soti nan plizyè pèspektiv:
?
- Absòpsyon entesten
Glikoz:
Absòpsyon efikas: Li sitou transpòte aktivman pa SGLT1 (kotranspòtè glikoz sodyòm 1) nan ti selil epitelyal entesten yo. To absòpsyon an trè wo (>95%), sa ki ka antre byen vit nan san an epi ogmante sik nan san.
Depann sou gradyan iyon sodyòm lan.
Mannòz:
Absòpsyon ki pa efikas: sitou atravè difizyon fasilite (petèt ki enplike transpòtè fanmi GLUT tankou GLUT5 oswa chanèl menm jan an). To absòpsyon an trè ba (anviwon 10-20%), epi pifò nan mannoz ki pa absòbe a antre nan kolon an epi bakteri entesten yo fèmante l oswa elimine l ak poupou.
- Antre nan san an
Glikoz:
Apre absòpsyon, li antre dirèkteman nan sikilasyon venn pòt la, sa ki lakòz yon ogmantasyon rapid nan nivo sik nan san.
Mannòz:
Kantite absòpsyon an ba, epi konsantrasyon mannòz nan san an trè ba (konsantrasyon plasma a jeun nòmal se anviwon 50 μ mol/L, pi ba anpil pase 4-6 mmol/L glikoz). Administrasyon oral mannòz pa lakòz gwo chanjman nan nivo sik nan san.
- Premye etap absòpsyon tisi ak metabolis
Glikoz:
Depandan sou ensilin: Absòpsyon glikoz nan misk ak tisi adipe depann anpil sou siyalizasyon ensilin (via transpòtè GLUT4).
Hexokinase/Glucokinase: Apre li antre nan selil yo, hexokinase (HK) (tisi sistemik) oswa glucokinase (GK) (fwa) fosforile li pou l vin glikoz-6-fosfat (G6P). Sa a se molekil santral metabolis sik la.
Mannòz:
Pa depann sou ensilin: Absòpsyon tisi a pa depann sou ensilin.
Mannokinaz (MK): Li sitou fosforile pa mannokinaz nan fwa a (ak yon ti kantite nan lòt tisi tankou ren yo) pou l vin mannoz-6-fosfat (Man-6-P). Sa a se yon etap kle ki limite vitès metabolis mannoz la.
Fosfomannòz izomeraz (PMI): Man-6-P konvèti an fruktoz-6-fosfat (F6P) pa fosfomannòz izomeraz. F6P se yon pwodui entèmedyè nan chemen glikoliz la.
- Prensipal chemen metabolik yo
Glikoz:
Pwovizyon enèji glikoliz: G6P ka antre nan chemen glikoliz la pou pwodui enèji (ATP).
Sentèz glikojèn: Sentèz ak depo glikojèn nan fwa a ak nan misk yo.
Chemen pentoz fosfat la: jenere NADPH ak riboz-5-fosfat (yo itilize li pou diminye byosentèz ak sentèz nikleyotid).
Sentèz grès: Lè gen twòp grès, li konvèti an grès.
Mannòz:
Konvèsyon an entèmedyè glikolitik: Apre konvèsyon PMI an F6P, li ka antre nan chemen glikolitik la (pòsyon final la ka konvèti an glikoz oubyen okside nèt pou founi enèji).
Prekisè glikozilasyon: Fonksyon prensipal li se sèvi kòm gwoup sik depa pou sentetize chenn sik ki lye ak N! Man-6-P ka konvèti plis an mannoz GDP in vivo, li sèvi kòm yon donatè dirèk rezidi mannoz nan glikoprotein ak glikolipid.
Glikozilasyon: Mannoz se yon eleman kle nan chèn oligosakarid debaz la nan modifikasyon glikozilasyon pwoteyin ki lye ak N (tankou Man ? GlcNAc ?). Pwosesis sa a fèt nan retikilòm andoplasmik la ak aparèy Golgi a, epi li enpòtan anpil pou plisman, estabilite, lokalizasyon ak fonksyon pwoteyin (tankou antikò, reseptè òmòn, ak molekil adezyon selilè).
Konvèsyon an glikoz/glikojèn: Efikasite a ba, epi kèk chemen glikoliz revèsib F6P jenere G6P, ki answit konvèti an glikoz oswa glikojèn, men kontribisyon an piti.
- Efè sou glikoz nan san ak ensilin
Glikoz:
Sik nan san ki wo anpil: se sous prensipal sik nan san.
Stimulasyon entans nan sekresyon ensilin: Selil beta pankreyas yo detekte dirèkteman yon ogmantasyon nan sik nan san epi sekrete ensilin.
Mannòz:
Prèske pa afekte sik nan san: li absòbe mwens, li metabolize san li pa pwodui glikoz, epi li pa depann de ensilin.
Pa stimile sekresyon ensilin: manke siyal estimilasyon efikas pou glikoz nan san.
- Diferans fondamantal nan fonksyon fizyolojik yo
Glikoz:
Fonksyon prensipal: Sous prensipal enèji rapid (sitou sèvo a, misk yo ak globil wouj yo), kenbe omeyostazi sik nan san an.
Mannòz:
Fonksyon prensipal: Yon sibstans prekisè kle pou byosentèz glikozilasyon, ki sipòte estrikti ak fonksyon glikoprotein ak glikolipid (rekonesans selilè, transdiksyon siyal, iminite, plisman pwoteyin, elatriye).
Fonksyon segondè: Anpeche enfeksyon nan aparèy urinè (lè li bloke adezyon bakteri).
- Diferans aplikasyon klinik yo
Glikoz:
Sipleman enèji (perfusion), tretman ipoglisemi, tès tolerans glikoz.
Mannòz:
Prevansyon enfeksyon urinè ki repete (sitou Escherichia coli) ak tretman maladi glikasyon jenetik ki ra espesifik (tankou defisyans CDG Ib MPI).