Samband og virkni milli amínósyra, peptíea, próteina og ensíma
Amínósyrur, peptíe, prótein og ensím eru ?ll lífsameindir sem gegna mismunandi hlutverki í ath?fnum lífsins, en tau eru líka náskyld og hafa samskipti. Amínósyrur Amínósyrur eru grunneiningar próteina og eru einnig mj?g mikilv?gar lífr?nar sameindir í lífkerfum. Tae samanstendur af amínóhópi (NH2), karboxylhópi (COOH) og R hópi. Uppbygging peptíekeeju tar sem amínósyrur tengjast hver annarri mee peptíetengjum. í peptíekeeju er karboxylhópur einnar amínósyru tengdur amínóhópi annarrar amínósyru í gegnum kolefnis-súrefnistengi tess. Tveir endar peptíekeejunnar eru kallaeir n-enda og C-enda. Tegar lengd peptíekeejunnar fer yfir 100 amínósyrur myndast fj?lpeptíekeeja. Fj?lpeptíe vísar til peptíekeeju sem samanstendur af 2-100 amínósyrum, hormónum, ensímum, syklalyfjum osfrv., eru fj?lpeptíe sem venjulega er aueveldara ae mynda og breyta en prótein. Prótein eru peptíekeejur sem samanstanda af meira en 100 amínósyrum og hafa mikla mólmassa. í frumum er h?gt ae nota prótein sem byggingarhluta. Ae auki eru ensím, hormón, ljóstillífandi litarefni o.s.frv., einnig úr próteinum. Ensím Ensím eru hvatar sem flyta fyrir efnahv?rfum. Tetta eru sérh?fear sameindir úr lífsameindum eins og próteinum eea RNA og hafa oft mj?g sérstaka hvarfefnissérh?fni.
Hlutverk amínósyra, peptíea, próteina og ensíma í pl?ntum 1. Amínósyrur: Amínósyrur geta nyst sem uppspretta n?ringarefna fyrir pl?ntur til ae b?ta v?xt teirra og troska. Eftir ae hafa tekie upp amínósyrur geta pl?ntur fljótt myndae prótein, kjarnsyrur og aerar lífsameindir, sem stuela ae frumuskiptingu plantna og vefjav?xt. Ae auki geta amínósyrur í pl?ntuturrka, salt, lágt hitastig og ?nnur álag b?tt pl?ntutol, stuelae ae vexti plantna. 2. Fj?lpeptíe: Fj?lpeptíe eru mikilv?gur hluti af vaxtarstjórnun plantna. Peptíe geta haft áhrif á innanfrumuboeflutning og v?xt og troska mee tví ae bindast himnuviet?kum. Til d?mis gegna fj?lpeptíe auxín og fj?lpeptíe hormón mikilv?gu hlutverki í vexti og troska plantna og geta stuelae ae vexti plantna og rótarv?xt. Peptíe geta einnig gegnt mikilv?gu hlutverki í ón?misv?rnum plantna, svo sem ae geta framkallae framleieslu andoxunarefna í pl?ntum og aukie vienám plantna gegn sjúkdómum og meindyrum.
3. Prótein: Prótein hefur m?rg forrit á sviei landbúnaearr?ktunar. í pl?ntur?ktunarferlinu er h?gt ae nota prótein sem ábureartátt fyrir pl?ntuna til ae gleypa og stuela ae vexti plantna. Ae auki gegna sum próteinhormón og auxín einnig mikilv?gu hlutverki vie ae stjórna vexti og troska plantna. Prótein eru einnig mikie notue í lífr?num skordyraeitri og vienámsr?ktun. 4. Ensím: Ensím eru líka mj?g mikilv?g á sviei landbúnaearr?ktunar. Til d?mis geta sum ensím b?tt frjósemi jarevegs og vatnsnytingu, sem gagnast vexti og troska plantna. Einnig eru til ensím sem h?gt er ae nota til pl?ntuverndar og eftirlits mee meindyrum og sjúkdómum í r?ktun, svo sem hydrólasar sem draga úr vienám pl?ntufrumuveggja, sem gerir ?rverum og skaelegum skordyrum óm?gulegt ae lifa af.