Е д?румен?
Е д?румен? – антиоксидантты, ?с?кке ?арсы, ?абыну?а ?арсы ж?не бас?а да функциялары бар и?сс?з ж?не д?мс?з ашы? сары майда ерит?н витамин. Молекулалы? ??рылымы бойынша оны ек? категория?а б?луге болады: токоферолдар ж?не токотриенолдар. ?рб?р категория хромофор са?инасында?ы метил позициясына байланысты т?рт т?рге б?л?нед?: альфа, бета, гамма ж?не дельта [1-2]. Токоферолдар?а жататын ?осылыстар, мысалы, токотриенолдар, орынбасарлары ?рт?рл? бол?ан кезде белг?л? б?р белсенд?л?кке ие болады, б?ра? токоферолдарды? белсенд?л?г? айтарлы?тай т?мендейд?.
Токоферол да, токотриенол да к?шт? антиоксидантты? ?серге ие. А?зада?ы альфа-токоферолды тасымалдаушы а?уызды? (альфа TP) ж?не токоферолды байланыстыратын а?уызды? (TBP) белсенд?л?г?не байланысты токоферол а?за?а о?ай с??ед? ж?не пайдаланылады. Сонды?тан альфа-токоферол организмдег? Е витамин?н?? антиоксидантты? белсенд?л?г?н?? нег?зг? к?р?н?с? болып саналады. Молекулярлы? формуласы C29H50O2 ж?не молекулалы? массасы 430,5 болатын альфа токоферол оны? шы?у к?з?не ?арай ек? т?рге б?л?нед?: таби?и ж?не синтетикалы?, ти?с?нше D-тип? ж?не L-тип? деп белг?ленед?. Таби?и альфа-токоферол R конформациясында (RRR), ал жасанды т?рде синтезделген альфа-токоферол RS конформациясында (RRR, RSR, RRS, RSS, SRR, SSR, SRS, SSS). Конформация оны? белсенд?л?г?не байланысты ж?не зерттеулер 2R немесе одан да к?п альфа-токоферолды ?ана ?олдану?а ж?не а?за?а с???руге болатынды?ын аны?тады. Сонды?тан таби?и альфа-токоферолды? та?амды? ??ндылы?ы жо?ары ж?не жасанды синтезделген альфа-токоферол?а ?ара?анда ?ау?пс?з.