Erytrytol to naturalnie wyst?puj?cy alkohol cukrowy (poliol), szeroko stosowany jako niskokaloryczny s?odzik i ?rodek spulchniaj?cy. Oto najwa?niejsze informacje na jego temat:

Podstawowe cechy:

S?odko??: Oko?o 60% -70% s?odsza od sacharozy (nie tak s?odka jak sacharoza).
Kalorie: Bardzo niskie, bliskie 0 kalorii na gram. Ze wzgl?du na brak enzymów rozk?adaj?cych erytrytol w organizmie cz?owieka, wi?kszo?? (oko?o 90% lub wi?cej) jest wch?aniana w jelicie cienkim i wydalana bezpo?rednio z moczem, bez metabolizmu, nie uczestnicz?c w metabolizmie energetycznym.
Wygl?d i smak: Bia?y, krystaliczny proszek lub granulki o czystym i orze?wiaj?cym smaku, lekko ch?odnym (efekt endotermiczny) i bez nieprzyjemnego posmaku (takiego jak metaliczny lub gorzki smak niektórych intensywnych substancji s?odz?cych).
W?a?ciwo?ci chemiczne: odporny na ciep?o i kwasy, stabilny, nadaje si? do pieczenia, gotowania i produkcji napojów.
?ród?o:

Wyst?puje naturalnie: wyst?puje w niewielkich ilo?ciach w niektórych owocach (np. winogronach, gruszkach, arbuzach), grzybach i fermentowanej ?ywno?ci (np. sosie sojowym, sake, winie).
Produkcja przemys?owa: Obecnie erytrytol dost?pny na rynku jest wytwarzany g?ównie poprzez fermentacj? mikrobiologiczn?, zazwyczaj z wykorzystaniem glukozy z surowców takich jak skrobia kukurydziana lub pszenna, a nast?pnie fermentowany przez specyficzne dro?d?e (takie jak Candida lipolytica). Jest to wydajna i ekonomiczna metoda produkcji przemys?owej.
G?ówny cel:

Substancje s?odz?ce stosowane w ?ywno?ci i napojach bez cukru/o niskiej zawarto?ci cukru: powszechnie stosowane w bezcukrowych gumach do ?ucia, cukierkach, czekoladzie, napojach, jogurcie, lodach, d?emach, wypiekach itp.
S?odzik przyjazny dla diabetyków: poniewa? w niewielkim stopniu podnosi poziom cukru we krwi i insuliny, jest idealnym s?odkim wyborem dla diabetyków i osób, które musz? kontrolowa? poziom cukru we krwi.
Dieta odpowiednia dla osób cierpi?cych na ketoz?: nie zawiera kalorii i nie wp?ywa na poziom cukru we krwi. Jest powszechnie stosowana w dietach niskow?glowodanowych, np. w diecie ketogenicznej.
Zdrowie jamy ustnej: Nie ulega fermentacji, w wyniku której bakterie znajduj?ce si? w jamie ustnej wytwarzaj? kwas, dlatego nie powoduje próchnicy z?bów.
Poprawia konsystencj? i obj?to??: Zapewnia wypiekom obj?to?? i konsystencj? porównywaln? z cukrem.
Maskowanie nieprzyjemnego smaku: Mo?e maskowa? nieprzyjemny smak niektórych intensywnych s?odzików lub sk?adników leczniczych.
?rodek nawil?aj?cy: Posiada pewne w?a?ciwo?ci nawil?aj?ce i mo?e by? stosowany w kosmetykach i produktach do piel?gnacji skóry.
Korzy?ci zdrowotne (w porównaniu z sacharoz?):

Zero kalorii/wyj?tkowo niskokaloryczny: Pomaga kontrolowa? wag? i ca?kowite spo?ycie kalorii.
Nie podnosi? poziomu cukru/insuliny: jest to bardzo wa?ne dla pacjentów z cukrzyc?, insulinooporno?ci? i osób kontroluj?cych poziom cukru we krwi.
Nie powoduje próchnicy: chroni zdrowie z?bów.
Potencja? antyoksydacyjny: Niektóre badania sugeruj?, ?e erytrytol mo?e mie? pewne w?a?ciwo?ci antyoksydacyjne, redukuj?c uszkodzenia spowodowane przez wolne rodniki w organizmie, jednak badania na ten temat s? nadal w toku.
Stosunkowo dobra tolerancja: W porównaniu z innymi alkoholami cukrowymi, takimi jak sorbitol, ksylitol i maltitol, erytrytol charakteryzuje si? szybszym wch?anianiem i mniejszymi pozosta?o?ciami w przewodzie pokarmowym, co skutkuje ?agodniejszymi dolegliwo?ciami ?o??dkowo-jelitowymi (takimi jak wzd?cia, biegunka i biegunka) oraz lepsz? tolerancj?. Nale?y jednak pami?ta?, ?e to kwestia indywidualna, a nadmierne spo?ycie (zw?aszcza jednorazowa du?a dawka) mo?e nadal powodowa? dyskomfort.
Bezpieczeństwo:

Erytrytol jest powszechnie uznawany na ca?ym ?wiecie za bezpieczny dodatek do ?ywno?ci.
Certyfikacja organizacji mi?dzynarodowych: Organizacje takie jak JECFA (Wspólny Komitet Ekspertów ds. Dodatków do ?ywno?ci Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wy?ywienia i Rolnictwa oraz ?wiatowej Organizacji Zdrowia), FDA (Amerykańska Agencja ds. ?ywno?ci i Leków), EFSA (Europejski Urz?d ds. Bezpieczeństwa ?ywno?ci) oraz Narodowa Komisja Zdrowia Chin zatwierdzi?y jego stosowanie w ?ywno?ci.
ADI (Dopuszczalne dzienne spo?ycie): Sklasyfikowane jako ?nieuregulowane”, co oznacza wysokie bezpieczeństwo przy normalnym poziomie spo?ycia.
Potencjalne kontrowersje (najnowsze badania): Na pocz?tku 2023 roku czasopismo Nature Medicine opublikowa?o badanie obserwacyjne sugeruj?ce, ?e wy?szy poziom erytrytolu we krwi wi??e si? ze zwi?kszonym ryzykiem powa?nych zdarzeń niepo??danych ze strony uk?adu sercowo-naczyniowego, takich jak zawa? mi??nia sercowego i udar mózgu, oraz ?e erytrytol mo?e sprzyja? agregacji p?ytek krwi i zakrzepicy. Nale?y jednak podkre?li?, ?e:
To badanie obserwacyjne, które mo?e jedynie wykaza? zwi?zek, a nie dowie?? zwi?zku przyczynowo-skutkowego. Wysoki poziom erytrytolu we krwi mo?e by? skutkiem choroby uk?adu sercowo-naczyniowego (spowodowanej zaburzeniami metabolicznymi), a nie jej przyczyn?.
W badaniu stwierdzono, ?e poziom erytrytolu we krwi by? g?ównie wytwarzany w procesie metabolizmu endogennego, a nie bezpo?rednio ze spo?ycia pokarmów (erytrytol z po?ywienia ma krótki czas retencji we krwi). Samo badanie nie wykaza?o bezpo?rednio, ?e spo?ywanie suplementów erytrytolu lub produktów spo?ywczych zawieraj?cych erytrytol zwi?ksza ryzyko powstawania zakrzepów.
Wyniki badań musz? zosta? potwierdzone badaniami na wi?kszej populacji i bardziej rygorystycznymi badaniami klinicznymi.
Obecnie g?ówne agencje regulacyjne na ca?ym ?wiecie nie zmieni?y swoich wniosków dotycz?cych oceny bezpieczeństwa erytrytolu w oparciu o to pojedyncze badanie. Spo?eczno?? naukowa generalnie uwa?a, ?e potrzebne s? dalsze badania, aby to wyja?ni?.
Dyskomfort ze strony przewodu pokarmowego:

Chocia? tolerancja jest stosunkowo lepsza ni? w przypadku innych alkoholi cukrowych, nadmierne spo?ycie (szczególnie u osób z nadwra?liwo?ci? ?o??dkowo-jelitow?) mo?e nadal prowadzi? do objawów ze strony uk?adu pokarmowego, takich jak biegunka osmotyczna, wzd?cia i zaparcia. Dzieje si? tak, poniewa? niewielka cz???, która nie jest wch?aniana przez jelito cienkie, przedostaje si? do jelita grubego, co zwi?ksza ci?nienie osmotyczne w jelicie i mo?e by? fermentowana przez bakterie jelitowe, wytwarzaj?c gaz.
Zaleca si? stopniowe zwi?kszanie dawki, aby umo?liwi? jelitom przystosowanie si? i uwzgl?dni? indywidualne ró?nice w tolerancji.
Streszczenie:

Erytrytol to ceniony, naturalny, niskokaloryczny s?odzik, którego g?ówne zalety to wyj?tkowo niska kaloryczno??, brak wzrostu poziomu cukru we krwi, brak próchnicy z?bów, czysty smak i stosunkowo dobra tolerancja. Jest szeroko stosowany w ?ywno?ci i napojach bez cukru i o niskiej zawarto?ci cukru, szczególnie dla diabetyków i osób dbaj?cych o kontrol? masy cia?a.

Uwaga:

Kluczowe jest umiarkowane spo?ycie, gdy? nadmierne spo?ycie mo?e powodowa? dolegliwo?ci ?o??dkowo-jelitowe (wzd?cia, biegunka).
Ró?nice indywidualne: Ka?dy ma inn? tolerancj? na alkohole cukrowe.
Zwró? uwag? na najnowsze badania: potencjalny zwi?zek mi?dzy nim a ryzykiem sercowo-naczyniowym to nowa dziedzina, która zas?uguje na uwag?, ale obecnie nie ma konsensusu, a agencje regulacyjne nie zmieni?y odpowiednio oceny bezpieczeństwa. Konsumenci powinni zachowa? racjonalno?? i zwraca? uwag? na pó?niejsz? ocen? i zalecenia autorytatywnych instytucji.
Wybieraj sprawdzone produkty: Przy zakupie zwracaj uwag? na list? sk?adników i wybieraj produkty sprawdzonych marek.
Ogólnie rzecz bior?c, dla wi?kszo?ci osób erytrytol pozostaje stosunkowo bezpiecznym i korzystnym substytutem sacharozy w normalnych warunkach ?ywieniowych. Jednak, jak w przypadku ka?dego dodatku do ?ywno?ci, podstawow? zasad? jest ?umiarkowane” stosowanie. W?tpliwo?ci dotycz?ce ryzyka sercowo-naczyniowego wymagaj? potwierdzenia w dalszych, wysokiej jako?ci badaniach.