Ju? na pocz?tku lat 30. XX wieku naukowcy odkryli, ?e ekspozycja na ?wiat?o s?oneczne lub spo?ywanie oliwy z oliwek, oleju lnianego i innych produktów napromieniowanych promieniami UV mo?e zwalcza? osteoporoz?. Dalsze badania naukowców zidentyfikowa?y i nazwa?y witamin? D jako aktywny sk?adnik ludzkiego cia?a zwalczaj?cy osteoporoz?.

Witamina D (VD w skrócie) jest rozpuszczaln? w t?uszczach witamin?, która jest grup? pochodnych steroidowych o dzia?aniu przeciwkrzywiczym i podobnej strukturze. Najwa?niejsze z nich to witamina D3 (cholekalcyferol, cholekalcyferol) i witamina D2 (kalcyferol). Witamina D w diecie pochodzi g?ównie z produktów pochodzenia zwierz?cego, takich jak w?troba ryb, ?ó?tko jaja, mas?o itp. Po spo?yciu jest wch?aniana z jelita cienkiego w obecno?ci ?ó?ci i transportowana do krwiobiegu w postaci chylomikronów. Jest przekszta?cana w 1,25-dihydroksywitamin? D3 przez w?trob?, nerki i mitochondrialn? hydroksylaz?, która ma aktywno?? biologiczn? i mo?e stymulowa? syntez? bia?ka wi???cego wapń (CaBP) w b?onie ?luzowej jelit, promowa? wch?anianie wapnia i promowa? wapnienie ko?ci. 7-dehydrocholesterol, pochodna cholesterolu w organizmie cz?owieka, jest przechowywany podskórnie i mo?e by? przekszta?cany w cholekalcyferol pod wp?ywem ?wiat?a s?onecznego lub promieniowania ultrafioletowego. Jest to endogenna witamina D, która wspomaga wch?anianie wapnia i fosforu.

VD jest pochodn? steroidów. Jest to bia?y kryszta?, rozpuszczalny w t?uszczu, o stabilnych w?a?ciwo?ciach, odporny na wysok? temperatur?, antyoksydacyjny, nieodporny na kwasy i zasady, mo?e zosta? zniszczony przez rozk?ad kwasów t?uszczowych. W?troba zwierz?ca, olej z w?troby rybiej i ?ó?tko jaja s? bogate w t? zawarto??. Dzienne zapotrzebowanie dla niemowl?t, dzieci, m?odzie?y, kobiet w ci??y i matek karmi?cych wynosi 400 IU (jednostek mi?dzynarodowych). W przypadku niedoboru doro?li s? podatni na osteomalacj?, a dzieci na krzywic?. Je?li poziom wapnia we krwi spada, mog? wyst?pi? drgania d?oni i stóp, drgawki itp., które s? równie? zwi?zane z rozwojem z?bów. Nadmierne spo?ycie witaminy D mo?e powodowa? wysoki poziom wapnia we krwi, utrat? apetytu, wymioty, biegunk?, a nawet ektopowe kostnienie tkanek mi?kkich