Witamina E
Witamina E jest bezwonn? i bezsmakow?, jasno?ó?t?, rozpuszczaln? w t?uszczach witamin? o w?a?ciwo?ciach antyoksydacyjnych, przeciwnowotworowych, przeciwzapalnych i innych. Zgodnie z jej struktur? molekularn? mo?na j? podzieli? na dwie kategorie: tokoferole i tokotrienole. Ka?da kategoria jest podzielona na cztery typy w oparciu o pozycj? metylow? na pier?cieniu chromoforowym: alfa, beta, gamma i delta [1-2]. Zwi?zki spokrewnione z tokoferolami, takie jak tokotrienole, maj? okre?lon? aktywno??, gdy podstawniki s? ró?ne, ale aktywno?? tokoferoli jest znacznie zmniejszona.
Zarówno tokoferol, jak i tokotrienol maj? silne dzia?anie antyoksydacyjne. Ze wzgl?du na aktywno?? bia?ka transferuj?cego alfa-tokoferol (alfa TP) i bia?ka wi???cego tokoferol (TBP) w organizmie, tokoferol jest ?atwiej wch?aniany i wykorzystywany przez organizm. Dlatego te? alfa-tokoferol jest uwa?any za g?ówny przejaw aktywno?ci antyoksydacyjnej witaminy E w organizmie. Alfa-tokoferol, o wzorze sumarycznym C29H50O2 i masie cz?steczkowej 430,5, dzieli si? na dwa typy w zale?no?ci od ?ród?a: naturalny i syntetyczny, oznaczane odpowiednio jako typ D i typ L. Naturalny alfa-tokoferol wyst?puje w konformacji R (RRR), podczas gdy sztucznie syntetyzowany alfa-tokoferol wyst?puje w konformacji RS (RRR, RSR, RRS, RSS, SRR, SSR, SRS, SSS). Konformacja jest zwi?zana z jego aktywno?ci?, a badania wykaza?y, ?e tylko alfa-tokoferol z 2R lub wi?ksz? liczb? mo?e by? wykorzystywany i wch?aniany przez organizm. Dlatego naturalny alfa-tokoferol ma wy?sz? warto?? od?ywcz? i jest bezpieczniejszy ni? sztucznie syntetyzowany alfa-tokoferol