Ibikomoka ku bimera birashobora gutinza gusaza
Gusaza ni ibintu bigoye, ibyiciro byinshi, buhoro buhoro bibaho mubuzima bwose. Uko ibihe bigenda bisimburana, ingingo n'imitsi y'umubiri w'umuntu bizasaza buhoro buhoro, kandi indwara zimwe na zimwe zizabaho no gukura kw'imyaka, harimo kanseri, diyabete, indwara z'umutima n'imitsi n'ibindi.
Ubushakashatsi bwinshi kandi bwinshi bwerekanye ko phytochemicals, harimo polifenol, flavonoide, terpenoide, nibindi, bishobora kuramba ubuzima bwiza binyuze muri anti-okiside, gukora autophagy ya mitochondrial nubundi buryo, kandi bifite imiti irwanya gusaza.
Mbere, abashakashatsi basanze ibishishwa byumunyabwenge bishobora gutinza gusaza mubushakashatsi bwa vitro, naho mumbeba numuntu mubyitegererezo bya vitro, ibishishwa byumunyabwenge byagabanije cyane umubare wibyiza biterwa na beta-galactose sidase selile, byerekana imiti irwanya gusaza.
Vuba aha, abashakashatsi bo muri kaminuza ya Padova mu Butaliyani basohoye urupapuro mu kinyamakuru Nature Aging bise "Targeting senescence iterwa n'imyaka cyangwa chimiotherapie hamwe na polifenol ikungahaye.
Ubushakashatsi bwerekanye ko gufata buri munsi ibishishwa byumunyabwenge bishobora kongera igihe cyimibereho nubuzima bwiza bwimbeba, bikabuza gutwika imyaka, fibrosis hamwe nibimenyetso byo gusaza mubice bitandukanye, kandi bigahindura imitekerereze ya gusaza.
Muri ubu bushakashatsi, abashakashatsi basesenguye ubushobozi bwo kurwanya gusaza kw’ibikomoka ku banyabwenge (HK) muri vivo binyuze mu ngero z’imbeba, bongeraho urugero ruto rwa HK mu mazi yo kunywa ya buri munsi, banasesengura ikwirakwizwa ry’utugingo ngengabuzima twerekana imiterere y’imbeba, ndetse n’ibipimo byinshi bifitanye isano n’imyaka, birimo kuramba, ubuzima bw’umubiri, fibrosis, minerval amagufwa, no gutwika.
Abashakashatsi bahaye imbeba y'amezi 20 yo kunywa amazi arimo HK kugeza bapfuye.
Ibisubizo byagaragaje ko impuzandengo yubuzima bwimbeba zo mumatsinda yo kuvura HK yari amezi 32.25, mugihe impuzandengo yimibereho yimbeba mumatsinda yo kugenzura yari amezi 28 gusa. Ubuvuzi bwa HK bwongereye igihe cy'amezi 4.25, kandi ubuzima bw'imbeba z’abagore n’umugabo bwongerewe ku buryo bugaragara.
Isesengura rya Histopathologique ku ruhu, umwijima, impyiko, n’ibihaha by’imbeba ryerekanye ko kuvura HK bitateje impinduka mu bipimo bya hematopoietic cyangwa uburozi bw’ingingo, byerekana ko kuvura HK ari umutekano.
Byongeye kandi, kuvura HK byateje imbere imbeba zo gusaza mu mbeba ugereranije no kugenzura, harimo ibijyanye na hunchback, gukura kw'ibibyimba, ndetse n'ubwoya bw'amatungo.
Ibisubizo byerekana ko kuvura HK bishobora kongera ubuzima bwiza no kuramba kwimbeba, kandi nta burozi bugaragara.
Ubundi isesengura ryerekanye ko kuvura HK byateje imbere gusaza fenotipi mu ngingo zitandukanye, harimo gutakaza umusatsi, amagufwa, ubuzima bwimitsi, n'imikorere y'impyiko.
Isesengura rya Mechanism ryerekanye ko kuvura HK byagabanutse cyane kugena imiterere yubusaza yashyizeho SAUL_SEN_MAYO, mugihe gen igenwa na gen igenwa gusaza yari ifitanye isano no gukabya gukabije gukabije, gukingira indwara, hamwe ninzira zijyanye n'imyaka, byerekana ko kuvura HK byahinduye ibimenyetso byandikirwa bifitanye isano no gutwika no gusaza. Byongeye kandi, isesengura ryimitsi, uruhu, impyiko, nibihaha ryerekanye ko kuvura HK byagabanije urwego rwibimenyetso byo gusaza mubice bitandukanye mumubiri.
Usibye gusaza kavukire, abashakashatsi basanze kandi kuvura HK bishobora no gukumira gusaza ndetse n'umutima byatewe na chimiotherapie imiti ya doxorubicin, mu gihe ikomeza ingaruka zayo zo kuvura.
Hanyuma, kubera ko HK ari ibiyikubiyemo birimo ibimera bitandukanye, abashakashatsi basesenguye ibintu byihariye bigira uruhare mu kurwanya gusaza, kandi ibisubizo byagaragaje ko igice cya flavonoide, luteolin (Lut), ari cyo kintu cyiza cya HK kirwanya ubusaza, giteza imbere gusaza uhindura imikoranire hagati ya p16 na CDK6.
Ufatiye hamwe, ubushakashatsi bwerekanye ibimera bisanzwe bifite ingaruka zo kurwanya gusaza byatezimbere gusaza ingirabuzimafatizo na tissue, kunoza ibimenyetso bifitanye isano nimyaka nkubwoya, guhubuka, kwegeranya ibimenyetso byubusaza no kwangirika kwa ADN mubice, kandi byongerera igihe ubuzima bwinyamaswa.