Эритритол як спирти ?анди чор карбон аст, ки узви оилаи полиол аст
Эритритолспирти ?анди чоркарбон?, узви оилаи полиол мебошад, ки кристалл сафед ва беб?й буда, вазни молекулав? ?амаг? 122,12 аст. Он одатан дар мева?ои гуногун, аз ?абили харбуза, шафтолу, нок, ангур ва ?айра мав?уд аст. Он инчунин дар х?рок?ои ферментшуда, ба монанди шароб, пиво ва чошнии лубиё мав?уд аст. Дар баробари ин, он инчунин дар моеъ?ои бадани ?айвонот, аз ?абили гав?арак?ои чашм, зардоб ва нутфа пайдо мешавад [1][2]. Эритритол як ширинкунандаи пуркардашуда бо таъми сард аст, ки на тан?о тамоми вазифа?ои аълои ма?сулоти спиртии шакарро дорад, балки арзиши пасти энергетик? ва хосият?ои та?аммулпазирии баланд дорад. Калория?ои он ?амаг? 0,2 ккал/г буда, хосият?ои ширинкунандаи он 70% ?увваи ширинкунандаи сахарозаро ташкил меди?ад, ки онро як ?узъи муассир ва бехатар барои х?рок?ои камкалория барои одамони гирифтори диабети ?анд ва фарбе?? месозад [3]. Тад?и?от?ои токсиколог? нишон доданд, ки эритритол хуб та?аммул карда мешавад ва ягон таъсири тараф ё таъсири за?ролуд ба ву?уд намеорад [2]. Илова бар ин, 90% эритритол, ки бо ?изо ворид карда мешавад, ?е? гуна таъсири биохимияв? намебинад ва дар пешоб дар шакли бета?йир хори? карда мешавад, бинобар ин ба ?анди хун ва сат?и инсулин таъсир намерасонад [4]. Эритритол инчунин бо сабаби сохтори махсуси молекулавии худ метавонад на?ши антиоксидант бозад [5]. Ин хосият?ои э?тимолии истифодаи эритритол тава????и афзоянда ба ин пайвастагиро дар саноати х?роквор?, инчунин дар саноати косметика ва фармасевт? ба ву?уд овард.
Дар айни замон, эритритол асосан тавассути ферментатсияи микроб?о исте?сол карда мешавад. Дар му?оиса бо синтези кимиёв?, раванди исте?соли эритритол тавассути ферментатсияи микроб?о ?алим аст, назорат кардан осон аст ва метавонад ифлосшавии му?ити зистро хеле кам кунад [4]. Аз ин р?, дурнамои татби?и ма?сулот ба таври васеъ хушбин аст
Ширинии миёна: Ширинии эритритол нисбат ба сахароза каме пасттар аст, та?рибан 2/3 ширинии сахароза. Эритритол як ма?сулоти сабзи таби? бо э?соси ширини тоза аст. Дар му?оиса бо дигар ивазкунандаи шакар - спирт?ои ?анд, эритритол вазифа?ои физиологии бештар дорад [7,8]. Илова бар ин, ва?те ки эритритол бо ширинкунанда?ои пур?увват ба монанди стевия ва момосид як?оя карда мешавад, он метавонад таъми нохушеро, ки аз ширинкунанда?ои пур?увват ба ву?уд омадааст, п?шонад, пас аз тангшав? ва хашмгинии ма?лулро ко?иш ди?ад ва таъми ?амвори ма?лулро баланд бардорад ва шириниро ба сахароза наздик кунад.
Арзиши калориянок? ба сифр баробар аст: молекула?ои эритротреитол хеле хурданд ва та?рибан 90% пас аз истеъмоли инсон метавонанд ба гардиши хун ворид шаванд ва тан?о та?рибан 10% муста?иман ба р?даи ?афс ?амчун манбаи карбон барои ферментатсия дохил мешаванд. Азбаски организм системаи ферменте надорад, ки бевосита эритритолро метаболизм кунад, эритритол аз р?даи проксимал? тавассути диффузияи ?айрифаъол ?аббида мешавад, ба тавре ки ба бисёр молекула?ои органикии каммолекуляр? бе системаи инти?оли фаъол, ки суръати азхудкунии он?о ба андозаи молекулавии он?о вобаста аст. Эритритол аз сабаби вазни хурди молекулав? аз мембранаи р?да назар ба манноза ва глюкоза тезтар мегузарад, аммо пас аз ?аббида дар бадан ?азм намешавад ва таназзул намекунад ва тан?о аз пешоб тавассути гурда хори? мешавад [9]. Хусусияти беназири физиолог? ва метаболикии эритритол арзиши пасти калориянокии онро муайян мекунад. ?имати энергетикии х?рдани эритритол ?амаг? 1/10-1/20 ми?дори истеъмол ва арзиши энергетикии он 0,2-0,4 к?/г, ки аз 5 то 10% энергияи сахарозаро ташкил меди?ад ва аз ?ама спирт?ои ивазкунандаи шакар энергияи пасттарин мебошад.
Та?аммулпазирии баланд ва таъсири хурди тараф?о: Аз сабаби ро?и беназири мубодилаи эритритол, ?исми зиёди спирти ?анд пас аз истифода тавассути гурда хори? карда мешавад ва камтар аз 10% он ба р?да ворид мешавад. Азбаски дар бадани инсон фермент барои таназзули эритритол мав?уд нест, ми?дори он дар бадани инсон хеле кам аст [10]. Вазорати тандурустии ?ум?ур? дар эълони ?Соли 2007 No 12? истеъмоли эритритол ?мувофи?и талабот илова карда шудааст?, истеъмоли шабонар?зии он метавонад то 50 грамм зиёд бошад ва дарунрав? ва газ ва дигар о?ибат?ои номатлуб ву?уд надорад, тавассути ?адвали зерин та?аммулпазирии бадани инсонро ба якчанд спирт?ои ?анд му?оиса кардан мумкин аст.
Мутоби?шав? ба беморони диабет: Йокозава ва дигарон. [11] таъсири эритритолро ба диабети стрептозотоцин аз сабаби диабет ом?хтанд ва нати?а?о нишон доданд, ки эритритол метавонад сат?и глюкозаро дар хуноба, ?игар ва гурда?ои каламуш?ои диабетик ба таври назаррас ко?иш ди?ад. Азбаски дар бадани инсон системаи фермент? барои мубодилаи эритритол мав?уд нест, эритритол, ки ба бадан ворид мешавад, бидуни мубодилаи модда?о ба таври муассир ?аббида мешавад ва тавассути раванди гурда хори? карда мешавад ва аз он ша?одат меди?ад, ки эритритол дорои потенсиали ма?дуди боиси та?ирёбии глюкозаи хун ва инсулин мебошад. Аз ин р?, эритритол барои беморони диабети ?анд ?ангоми истеъмол дар х?рок?ои махсус бехатар аст [12,13].
Хусусият?ои кариес?: Хонкала ва дигарон. [14] таъсири эритритол ва дигаронро дар рушди сирдори дандон ва кариес?ои дентин ом?хтанд ва нати?а?о нишон доданд, ки гур??и эритритол ми?дори камтарини кариес ва сат??ои дентин доранд ва камтарин осебпазирии кариес буд. Азбаски эритритол метавонад кислотаи вара?и дандон?оро ко?иш ди?ад, ми?дори Streptococcus mutans-ро дар оби да?он ва вара?и дандон?о кам кунад ва ба ин васила хатари кариес?ои дандон?оро ко?иш ди?ад [15]. Илова бар ин, та?риба?о нишон доданд, ки фаъолияти зидди кариес эритритол се механизм дорад: 1. Кам кардани монеъшавии афзоиш ва исте?соли кислотаи намуд?ои асосии бактерия?о, ки бо рушди кариес дандон ало?аманданд; 2, кам кардани часпидани бактерия?ои да?они стрептококк ба сат?и дандон; 3. Вазни плагини дандонпизишкиро дар организм кам кунед [16]. Аз ин р?, эритритол дорои хосият?ои зидди кариес аст ва барои саломатии да?он муфид аст.