Ч?пр? бета-глюкан
Ч?пр? бета-глюкан - ч?пр? к?з?н?к стенасыннан алынган функциональ полисахарид. 1941-нче елда доктор Пиллемер ч?пр? к?з?н?к стенасында иммунитетны к?ч?йт? торган матд? тапты. 1961-нче елда Ригги ч?пр? гликанындагы бу актив ингредиентны бета-глюкан дип билгел?де [1]. Бета-глюканны? гомуми чыганакларына солы, г?мб?, ди?гез ?семлеге ?.б. кер?, ч?нки организм бета-глюканны синтезлый алмый ??м яшер? алмый, ул тышкы д?нья бел?н тулыландырылырга тиеш.
--Глюкан ??м ч?пр? к?з?н?к стенасына ?ст?п, суда эри торган манноз ??м аз к?л?мд? хитин бар, cell-глюкан к?з?н?к стенасыны? коры авырлыгыны? 30% - 60% т?шкил ит?, к?з?н?к стенасыны? эчке катламында, структур полисахаридныкы, т?п физиологик функция к?з?н?к стенасыны? механик к?чен саклап калу, к?з?н?к физиологик формасы. Мисаки ?.б. ч?пр? β-глюкан структурасы нигезд? β-1, 3-б?йл?нешт?н тора, ??м β-1, 6-б?йл?неш калдыкларыны? билгеле бер ?лешен ?з эчен? ала.
Ч?пр? бета-глюканны? иммуномодулятор эффективлыгы аны? т?г?л максатчанлыгына, иммун к?з?н?кл?р ?слегенд? махсус рецепторларга б?йл?н? с?л?тен?, шул ук вакытта макрофагларны? фагоцитоз активлыгын к?ч?йт?г? б?йле. Бу процесс организмны? иммун реакциясен тиз оптимальл?штер? ??м иммун системасыны? оптималь балансын саклый.
Бета-глюкан беренче чиратта ?ч бета-глюкан рецепторы т?рен? б?йл?п эш ит? [4]: ??(1) Дектин-1 рецепторы; (2) CR3; (3) Башка рецепторлар, шул ис?пт?н ч?пл??че рецепторы ??м LacCer. Ч?пр? β-глюкан кеше организмына кереп, рецептор бел?н б?йл?нг?нд?, ул к?з?н?кл?рд?ге иммун рецептор тиросин мотивыны? (ITAM) фосфориляциясен арттырачак, ??м PI3K / Акт юлын активлаштыра, бу ахыр чикт? фагоцитозга, микробиаль ?лемг? ??м цитокин чыгаруга китер?, чит вирусларны яхшырак саклый. Аннары сез иммунитет эффектын аласыз.
Бета-глюканны? тире с?лам?тлеген? файдасы т?б?нд?ге якларда чагыла [6]:
1) Антиоксидант сыйдырышлыгы: β-глюкан антиоксидант ?злекл?рен? ия, ул супероксидлар ??м башка реактив кислород т?рл?рен (ROS) барлыкка китерерг? комачаулый ??м тирег? оксидиатив стресс зыянын кимет? ала.
2) Дымландыргыч эффект: highгары молекуляр авырлыгы бел?н β-глюкан су б?йл?? с?л?тен? ия, ул су молекулаларын тире к?з?н?кл?ре ?слеген? эффектив б?йли ала, су парга ?йл?н?ен ??м эпидермис аша су югалтуын кимет? ала (TEWL). Моннан тыш, ул тире ?слегенд? саклагыч пленка формалаштыра, тиред?ге дымны ??м йомшаклыкны сакларга ярд?м ит?.
3) Терене ремонтлау ??м д?валау сыйфаты: Сео ?.б. Бета-глюканны? т?рле чыганаклары кеше кератиноцитлары (HaCaT) ??м кеше тире фибробластлары (HDFa) миграциясен? ярд?м ит? ала, ??м тычкан модельл?ренд? яраны ябуны ??м эпителизацияне тизл?т? ала [7]. Моннан тыш, бета-глюканны? ялкынсынуга каршы ??м ачуландыргыч характеристикалары ялкынсынуны ??м кызаруны ?и?ел?йт?, ачуланган тирене тынычландыра. Терапевтик дерматология журналында ?тк?релг?н тикшерен? к?рс?тк?нч?, бета-глюкан йомшак атопик дерматитны (экзема) д?валау ?чен эффектив ярд?мче булып тора [8].
4) Картлыкка каршы эффектлар: Бета-глюкан тире картайу билгел?рен киметерг? ярд?м ит?, м?с?л?н, б?ртекл?р ??м эр?. Ул коллаген ??м башка тире к?з?н?кт?н тыш матрица (ECM) компонентларыны? синтезына ярд?м ит?, тирене? калынлыгын ??м эластиклыгын арттыра.
Моннан тыш, бета-глюкан эч?к флорасын к?йл??, холестеринны кимет?, арыганлыкка каршы, с?як с?лам?тлеге ?.б.
?