Trên th?c t?, cu?c tranh c?i v? vi?c vitamin C có th? ch?a c?m l?nh hay kh?ng ?? kéo dài t? nh?ng n?m 1970. K? t? ?ó, cu?c tranh lu?n gi?a "nhóm vitamin C có hi?u qu?" và "nhóm vitamin C kh?ng có hi?u qu?" ngày càng gay g?t, hai bên ??u gi? quan ?i?m riêng, v?n ch?a ??t ???c s? ??ng thu?n và r?t khó ?? thuy?t ph?c l?n nhau.

Ngày 11 tháng 12 n?m 2023, Giáo s? Hemila và các ??ng nghi?p ?? c?ng b? m?t nghiên c?u y h?c d?a trên b?ng ch?ng trên t?p chí y khoa n?i ti?ng th? gi?i BMC Public Health, bao g?m 15 nghiên c?u có liên quan v?i 4437 b?nh nhan và k?t qu? cho th?y: B? sung thêm > 1g vitamin C m?i ngày có th? gi?m t? l? ngh? h?c (làm vi?c) c?a b?nh nhan c?m l?nh th?ng th??ng xu?ng 15%, rút ??ng?n 76% s? ngày có tri?u ch?ng nghiêm tr?ng trong quá trình m?c b?nh và gi?m 13% kh? n?ng b?nh n?ng h?n, ?i?u này ?? ???c xác nh?n l?n ??u tiên:

Vitamin C có th? ch?a c?m l?nh!

1. Vitamin C có tác d?ng gì?

Vitamin C, còn ???c g?i là axit ascorbic, tr??c ?ay ???c g?i là "vitamin ph? quát". Thi?u vitamin C, có th? b? ch?y máu n??u r?ng, s?c ?? kháng gi?m, b?nh scorbut nghiêm tr?ng, ?ay c?ng là ngu?n g?c c?a tên g?i th??ng ???c g?i là "axit ascorbic". Vitamin C hòa tan nhi?u trong n??c và có c?u trúc phan t? ??n gi?n nh?t trong 13 lo?i vitamin.

Vitamin C có th? thúc ??y t?ng h?p protein mi?n d?ch, t?ng s?c ?? kháng c?a c? th?, c?i thi?n ho?t ??ng c?a các enzym ch?c n?ng, t?ng s? l??ng t? bào lympho và c?i thi?n ho?t ??ng th?c bào c?a t? bào trung tính, ch?ng oxy hóa(chǎn), t? ?ó ??t ???c hi?u qu? ?i?u tr? c?m l?nh.

2 Th?c ph?m nào giàu vitamin C

Th?t d? dàng ?? b? sung vitamin C, lo?i vitamin có nhi?u trong trái cay và rau qu? t??i.

3 Nh?ng hi?u l?m khi b? sung vitamin C là gì?

Vitamin C d? h?p th? nh?ng c?ng d? m?t ?i, làm sao c? th? có th? h?p th? và s? d?ng hi?u qu??

Nh?ng sai l?m sau ?ay c?n tránh:

L??ng vitamin C khuy?n ngh? hàng ngày cho ph? n? tr??ng thành là 75 mg (kho?ng l??ng trong m?t qu? cam c? trung bình) và 90 mg (kho?ng 1,5 qu? cam c? trung bình) cho nam gi?i. L??ng h?p th? an toàn t?i ?a hàng ngày kh?ng ???c v??t quá 2000 mg.

M?c dù vitamin C có nhi?u l?i ích, nh?ng n?u dùng quá li?u trong th?i gian dài có th? gay ra các ph?n ?ng có h?i, ch?ng h?n nh? dùng quá 3 gam/ngày có th? gay ?au b?ng, tiêu ch?y; dùng quá 4 gam/tu?n có th? hình thành s?i ti?t ni?u, tr??ng h?p n?ng s? xu?t hi?n ti?u máu và ?au qu?n th?n. Dùng quá li?u trong th?i gian dài c?ng s? ??y nhanh quá trình chuy?n hóa(chǎn) và bài ti?t vitamin C trong c? th?, sau khi ng?ng thu?c có th? xu?t hi?n các tri?u ch?ng c?a b?nh scorbut.

Do ?ó, vitamin C kh?ng ph?i là càng nhi?u càng t?t, b? sung quá nhi?u c?ng kh?ng t?t cho c? th? con ng??i, th?m chí còn có h?i. Vi?c b? sung vitamin C li?u cao ch? gi?i h?n s? d?ng trong th?i gian ng?n (3-5 ngày) khi b? c?m l?nh.

L?m t??ng 2: Rau và trái cay thái nh? ho?c ép l?y n??c Vitamin C d? h?p th? h?n Vitamin C c?c k? kh?ng ?n ??nh và có th? b? phá h?y trong quá trình b?o qu?n, n?u n??ng và th?m chí là thái nh?. B?o qu?n lau, cho quá nhi?u mu?i và ?un nóng lau s? làm t?ng l??ng vitamin C b? m?t. Khi rau ???c n?u ? nhi?t ?? cao trong 5-10 phút, l??ng vitamin C b? m?t có th? lên t?i 70%-90%.

Vì v?y, khi ch? bi?n các lo?i rau có hàm l??ng vitamin C cao c?n l?u y nh?ng ?i?m sau:

☆ ít mu?i, th?i gian chiên, om nóng ng?n nh?t có th?;

☆ T?t nh?t nên ?n s?ng sau khi r?a s?ch; ☆ R?a s?ch rau tr??c khi c?t khi n?u; ☆ Xào rau sau khi c?t và c? g?ng rút ng?n th?i gian ti?p xúc v?i kh?ng khí; ☆ Kh?ng s? d?ng ??ng ?? n?u ?n, h?y th? s? d?ng ch?o s?t.

L?m t??ng 3. ?n trái cay quá phi?n ph?c. H?y thay th? b?ng thu?c có ch?a vitamin C. M?c dù trên th? tr??ng có các lo?i th?c ph?m b? sung vitamin C, nh?ng vitamin C t? nhiên có ch?a vitamin P (bioflavonoid), có th? t?ng c??ng s? ?n ??nh.

Trái cay h? cam quyt r?t giàu h?p ch?t t? nhiên này. Tr? khi vitamin C b? m?t ?i v?i s? l??ng l?n ho?c khó có ???c qua th?c ph?m, vitamin C nên ???c b? sung th?ng qua trái cay và rau qu? t??i.

L?m t??ng 4. Vitamin C ng?n ng?a c?m l?nh ?n nhi?u h?n trong mùa cúm Các nghiên c?u cho th?y vitamin C ch? có hi?u qu? ??i v?i nh?ng ng??i ?? có tri?u ch?ng c?m l?nh, kh?ng có tác d?ng ng?n ng?a c?m l?nh.

Quan ni?m sai l?m 5. U?ng n??c chanh ho?c ?n trái cay c?ng có th? b? sung vitamin C khi b?n b? c?m l?nh, nhu c?u vitamin C t?ng ??t bi?n, nh?ng th??ng chán ?n và khó có th? h?p th? ?? t? ch? ?? ?n hàng ngày. Khi ?i?u tr? c?m l?nh, l??ng vitamin C h?p th? nên ??t ít nh?t 1 g/ngày, nói chung kh?ng quá 2 g/ngày. Có th? c?n dùng thêm th?c ph?m b? sung ho?c thu?c.

Vitamin C có nhi?u d?ng bào ch? khác nhau, nh?: viên vitamin C, thu?c tiêm vitamin C, h?t vitamin C, viên s?i vitamin C, h?t s?i vitamin C, viên nhai vitamin C natri h?n h?p, v.v., giá chênh l?ch c?ng r?t l?n. Nhìn chung, các ch? ph?m kh?ng kê ??n (OTC) có hi?u qu? v? m?t chi phí h?n so v?i các ch? ph?m th?c ph?m ch?c n?ng.

Nên u?ng viên vitamin C ho?c viên s?i, viên vitamin C giá r?, có th? pha viên s?i v?i n??c ?m, kh?ng ch? b? sung vitamin C mà còn t?ng l??ng n??c u?ng.

Quan ni?m sai l?m 6. Ng??i b? b?nh gút, s?i ti?t ni?u có th? ?n vitamin C nên tránh dùng thu?c vitamin C. Li?u l??ng l?n vitamin C có th? ?nh h??ng ??n ch?c n?ng ??ng máu, ng??i ?ang dùng thu?c ch?ng ??ng máu kh?ng nên b? sung li?u l??ng l?n.

Ngoài ra, m?t s? viên s?i vitamin C có ch?a hàm l??ng natri cao, khi s? d?ng c?n gi?m mu?i trong ch? ?? ?n ho?c các th?c ph?m có hàm l??ng natri cao khác.

?