Lycopene (LYC), m?t carotenoid, là m?t s?c t? tan trong ch?t béo, ch? y?u có trong cà chua, d?a h?u, b??i và các lo?i trái cay khác, là s?c t? chính trong cà chua chín. Lycopene có nhi?u l?i ích cho s?c kh?e, bao g?m lo?i b? các g?c t? do, gi?m viêm, ?i?u ch?nh quá trình chuy?n hóa(chǎn) glucose và lipid, và tác d?ng b?o v? th?n kinh.

G?n ?ay, các nhà nghiên c?u t? ??i h?c Y S?n Tay ?? c?ng b? m?t bài báo trên t?p chí Redox Biology có t?a ?? "Lycopene làm gi?m tình tr?ng suy gi?m nh?n th?c liên quan ??n tu?i tác th?ng qua vi?c kích ho?t gan-n?o. Bài báo nghiên c?u v? tín hi?u c?a y?u t? t?ng tr??ng nguyên bào s?i-21".

Các nghiên c?u ?? ch? ra r?ng vi?c b? sung lycopene trong 3 tháng có th? làm ch?m quá trình l?o hóa(chǎn) n?o ? chu?t và làm gi?m t?n th??ng nh?n th?c liên quan ??n tu?i tác, ??ng th?i lycopene c?i thi?n tình tr?ng thoái hóa(chǎn) t? bào th?n kinh, r?i lo?n ch?c n?ng ty th?, t?n th??ng synap và thúc ??y s? h?p nh?t túi synap ? chu?t già.

Ngoài ra, lycopene kích ho?t tín hi?u tr?c gan-n?o FGF21 ? chu?t già, do ?ó thúc ??y gi?i phóng ch?t d?n truy?n th?n kinh b?ng cách t?ng m?c ATP ty th? và t?ng c??ng s? h?p nh?t túi synap. ?i?u này cho th?y FGF21 có th? là m?c tiêu ?i?u tr? trong các chi?n l??c can thi?p dinh d??ng ?? làm ch?m quá trình l?o hóa(chǎn) n?o và c?i thi?n suy gi?m nh?n th?c liên quan ??n tu?i tác.

Trong quá trình l?o hóa(chǎn), l?o hóa(chǎn) n?o, r?i lo?n ch?c n?ng ty th? là m?t trong nh?ng y?u t? quan tr?ng nh?t, các nhà nghiên c?u phát hi?n ra r?ng vi?c b? sung lycopene có th? c?i thi?n t?n th??ng hình thái ty th? và ??o ng??c m?c ?? ph?c h?p chu?i v?n chuy?n ?i?n t? ty th? do l?o hóa(chǎn) gay ra, thúc ??y s?n xu?t ATP, cho th?y lycopene có tác d?ng b?o v? ch?c n?ng ty th?.

Cu?i cùng, các nhà nghiên c?u c?ng ti?n hành các thí nghi?m trong ?ng nghi?m và phát hi?n ra r?ng lycopene t?ng c??ng kh? n?ng h? tr? t? bào th?n kinh c?a t? bào gan, bao g?m c?i thi?n quá trình l?o hóa(chǎn) t? bào, t?ng c??ng ch?c n?ng ty th? và t?ng chi?u dài s?i tr?c c?a t? bào th?n kinh.

T?ng h?p l?i, k?t qu? cho th?y vi?c b? sung lycopene có th? làm ch?m quá trình l?o hóa(chǎn) n?o và ng?n ng?a suy gi?m nh?n th?c liên quan ??n tu?i tác ? chu?t, m?t ph?n là do lycopene kích ho?t tín hi?u tr?c gan-n?o FGF21, cho th?y FGF21 có th? là m?c tiêu ?i?u tr? ti?m n?ng trong các can thi?p dinh d??ng ?? c?i thi?n tình tr?ng suy gi?m nh?n th?c do l?o hóa(chǎn) và các b?nh thoái hóa(chǎn) th?n kinh liên quan ??n tu?i tác.