Ti?m n?ng c?a mannose trong l?nh v?c d??c ph?m
Ti?m n?ng c?a mannose trong l?nh v?c d??c ph?m ch? y?u t?p trung vào m?t s? h??ng c? th?, m?t s? ?? ???c ?ng d?ng lam sàng (nh? phòng ng?a nhi?m trùng ???ng ti?t ni?u), trong khi m?t s? khác ?ang trong giai ?o?n nghiên c?u c? b?n ho?c th? nghi?m lam sàng ban ??u. Tri?n v?ng c?a mannose r?t ?áng chú y, nh?ng c?n thêm b?ng ch?ng ?? ch?ng minh. H?y m? t? ti?m n?ng c?a mannose trong các l?nh v?c sau:
?
1、 Các l?nh v?c ?ng d?ng ?? ???c c?ng nh?n/tr??ng thành
Ng?n ng?a nhi?m trùng ???ng ti?t ni?u tái phát (rUTI) ?
C? ch?: U?ng mannose d?n ??n bài ti?t n?ng ?? cao vào n??c ti?u, c?nh tranh ng?n ch?n s? liên k?t c?a các ch?t bám dính FimH pilin t? các tác nhan gay b?nh nh? Escherichia coli vào các t? bào bi?u m? bàng quang, ng?n vi khu?n xam chi?m và b? r?a tr?i qua n??c ti?u.
Ch?ng c?:
Nhi?u nghiên c?u lam sàng, ch?ng h?n nh? so sánh v?i kháng sinh furantoin, ?? ch? ra r?ng 1,5-2g mannose m?i ngày có hi?u qu? t??ng ???ng v?i kháng sinh li?u th?p trong vi?c ng?n ng?a rUTI do vi khu?n Escherichia coli gay ra ? ph? n? và có nguy c? kháng thu?c th?p h?n.
H??ng d?n c?a Hi?p h?i ti?t ni?u chau ?u (EAU) li?t kê ph??ng pháp này là ph??ng pháp thay th? cho vi?c phòng ng?a rUTI (M?c ?? b?ng ch?ng: B).
?u ?i?m: ?? an toàn cao (tác d?ng ph? nh? ? ???ng tiêu hóa(chǎn)), kh?ng có nguy c? kháng kháng sinh ph? r?ng.
H?n ch?: Ch? có tác d?ng phòng ng?a và kh?ng th? thay th? kháng sinh trong ?i?u tr? nhi?m trùng c?p tính; Hi?u qu? ??i v?i nhi?m trùng ???ng ti?t ni?u kh?ng do Escherichia coli còn h?n ch?.
2、 Các l?nh v?c ?ang trong giai ?o?n nghiên c?u nh?ng có ti?m n?ng r? ràng
?i?u tr? r?i lo?n glycation b?m sinh (CDG)
?
C? ch?: M?t s? phan nhóm CDG, ch?ng h?n nh? MPI-CDG (lo?i CDG-Ib), thi?u phosphomannose isomerase (PMI), ng?n c?n quá trình chuy?n ??i mannose-6-phosphate thành fructose-6-phosphate, d?n ??n suy ?a c? quan.
?i?u tr?: U?ng mannose có th? b? qua các khi?m khuy?t c?a PMI và cung c?p tr?c ti?p mannose-6-phosphate, ph?c h?i quá trình t?ng h?p glycoprotein.
Tình hình hi?n t?i:
FDA ?? ch?p thu?n vi?c s? d?ng mannose cho MPI-CDG, m?t trong s? ít phan nhóm CDG có th? ?i?u tr? ???c.
C?i thi?n ?áng k? b?nh gan, r?i lo?n ??ng máu và các tri?u ch?ng ???ng tiêu hóa(chǎn), nh?ng c?n ph?i dùng thu?c su?t ??i.
Ti?m n?ng: Khám phá giá tr? ?i?u tr? b? tr? cho các phan nhóm CDG khác, ch?ng h?n nh? ALG-CDG.
?i?u hòa mi?n d?ch ch?ng kh?i u và cung c?p thu?c ???? (Nghiên c?u ti?n lam sàng ?ang di?n ra)
?
C? ch?:
Vi m?i tr??ng kh?i u m?c tiêu: Các ??i th?c bào liên quan ??n kh?i u (TAM) bi?u hi?n m?nh các th? th? mannose (MRC1) và thu?c bi?n ??i mannose có th? ???c ??a ??n kh?i u theo cách có m?c tiêu.
?i?u ch?nh s? ?c ch? mi?n d?ch: Mannose ?c ch? c?nh tranh các th? th? mannose trên b? m?t c?a TAM, ng?n ch?n s? nh?n bi?t c?a chúng ??i v?i các kháng nguyên glycated mannose trên b? m?t t? bào kh?i u, t? ?ó có th? ??o ng??c s? ?c ch? mi?n d?ch.
T?ng c??ng ?? nh?y c?m v?i hóa(chǎn) tr? li?u: Trong các nghiên c?u trên ??ng v?t, s? k?t h?p gi?a mannose và hóa(chǎn) tr? li?u (nh? doxorubicin) có th? ?c ch? ?áng k? s? phát tri?n c?a kh?i u (có th? b?ng cách can thi?p vào quá trình chuy?n hóa(chǎn) glucose).
Thách th?c: C?n nghiên c?u thêm v? hi?u qu? trên ng??i, li?u l??ng t?i ?u và h? th?ng cung c?p.
Thu?c b? tr? ch?ng nhi?m trùng n?m/ky sinh trùng ??
?
C? ch?: Các tác nhan gay b?nh nh? Candida albicans và Plasmodium d?a vào th? th? mannose c?a v?t ch? ?? xam nh?p vào t? bào. Mannose có th? ng?n ch?n s? bám dính c?a nó.
Nghiên c?u:
Các m? hình trong ?ng nghi?m và trên ??ng v?t ?? ch? ra r?ng mannose có th? ?c ch? s? bám dính c?a Candida vào các t? bào bi?u m?.
S? d?ng k?t h?p v?i thu?c ch?ng s?t rét có th? làm gi?m t? l? nhi?m ky sinh trùng s?t rét (thí nghi?m trên ??ng v?t).
Ti?m n?ng: Là ch?t b? tr? ?? t?ng c??ng hi?u qu? c?a các lo?i thu?c ch?ng nhi?m trùng hi?n có và gi?m tình tr?ng kháng thu?c.
3、 Các h??ng th?m dò m?i n?i (có kh? n?ng ???c xác minh)
B?nh viêm ru?t (IBD) và ph?c h?i hàng rào ru?t ??
?
Gi? ??nh:
Mannose có th? ?i?u ch?nh h? vi sinh v?t ???ng ru?t (thúc ??y vi khu?n có l?i) và ?c ch? s? bám dính c?a vi khu?n gay b?nh.
T?ng c??ng ch?c n?ng c?a protein hàng rào niêm m?c ru?t th?ng qua s?a ??i glycosyl hóa(chǎn).
Tình hình hi?n t?i: Các m? hình ??ng v?t (viêm ??i tràng) cho th?y m?t s? tác d?ng b?o v? nh?t ??nh, nh?ng v?n ch?a có nghiên c?u nào trên ng??i.
?i?u hòa các b?nh t? mi?n ??
?
Ly thuy?t: Glycosyl hóa(chǎn) b?t th??ng có liên quan ??n c? ch? sinh b?nh c?a viêm kh?p d?ng th?p, lupus ban ?? và các b?nh khác. B? sung mannose có th? ?i?u ch?nh các khi?m khuy?t glycosyl hóa(chǎn).
Ti?n tri?n: Ch? ???c quan sát th?y trên m? hình t? bào ho?c m?t s? ít tr??ng h?p, kh?ng có th? nghi?m lam sàng nghiêm ng?t.
Phòng ng?a bi?n ch?ng c?a b?nh ti?u ???ng ??
?
Logic: ???ng huy?t cao d?n ??n quá trình glycat hóa(chǎn) kh?ng do enzyme (AGE) quá m?c c?a protein, gay ra các bi?n ch?ng. Chuy?n hóa(chǎn) mannose kh?ng ph? thu?c vào insulin và kh?ng ?nh h??ng ??n ???ng huy?t, ho?c nó có th? c?nh tranh làm gi?m s? hình thành AGE.
B?ng ch?ng: Các thí nghi?m trên ??ng v?t cho th?y ti?n tri?n c?a b?nh th?n do ti?u ???ng b? ch?m l?i, còn nghiên c?u trên ng??i thì ch?a có k?t qu?.
4、 Thách th?c và h?n ch?
Nh?ng thách th?c chính trong l?nh v?c này
Phòng ng?a UTI kh?ng hi?u qu? ??i v?i các tác nhan gay b?nh kh?ng ph?i Escherichia coli; D? li?u an toàn dài h?n kh?ng ?? (??c bi?t là tác ??ng ??n ch?c n?ng th?n)
?i?u tr? CDG ch? có hi?u qu? ??i v?i các phan nhóm c? th?; C?n ch?n ?oán s?m và dùng thu?c su?t ??i
Hi?u qu? c?a vi?c ?i?u tr? kh?i u trong c? th? con ng??i v?n ch?a ???c bi?t r?; Li?u cao có th? gay tiêu ch?y; Nguy c? ??c tính khi k?t h?p hóa(chǎn) tr? li?u c?n ???c ?ánh giá
Hi?u qu? kh?ng ?? khi s? d?ng ??n l? các thu?c b? tr? ch?ng nhi?m trùng; C?n t?i ?u hóa(chǎn) li?u pháp ph?i h?p v?i các thu?c hi?n có
Nghiên c?u y?u kém v? c? ch? trong các l?nh v?c m?i n?i khác; Thi?u các th? nghi?m lam sàng ch?t l??ng cao; H?u h?t v?n ?ang ? giai ?o?n m? hình ??ng v?t
5、 H??ng phát tri?n trong t??ng lai
Phát tri?n h? th?ng phan ph?i chính xác: Thi?t k? nanocarrier bi?n tính mannose ?? t?ng c??ng kh? n?ng nh?m m?c tiêu kh?i u/t?n th??ng nhi?m trùng.
T?i ?u hóa(chǎn) li?u pháp k?t h?p: khám phá tác d?ng hi?p ??ng c?a mannose v?i kháng sinh, thu?c ?c ch? ?i?m ki?m soát mi?n d?ch và thu?c ch?ng n?m.
M? r?ng b?nh hi?m g?p: Sàng l?c thêm các phan nhóm CDG và r?i lo?n l?u tr? lysosome có th? ?i?u tr? b?ng mannose.
C?ng th?c gi?i phóng kéo dài tác d?ng kéo dài: gi?i quy?t v?n ?? dùng thu?c th??ng xuyên (ch?ng h?n nh? s? d?ng hàng ngày ?? phòng ng?a UTI).
Chi?n l??c phan t?ng dan s?: thu?c chính xác d?a trên lo?i tác nhan gay b?nh (UTI) ho?c ??t bi?n gen (CDG)