Trong l?nh v?c dinh d??ng chuyên nghi?p,vitamin Egi?ng nh? m?t "m?i nh?n" b?t th??ng. H?u h?tvitaminthói quen ho?t ??ng nh? m?t coenzyme trong các ph?n ?ng hóa(chǎn) h?c, ?óng vai trò ph? tr?, và vitamin E là duy nh?t, có s?c m?nh m?nh m? riêng ?? b?o v? s?c kh?e con ng??i. Vitamin E thu?c v?tan trong ch?t béoH? vitamin và là m?t d?n xu?t c?a benzodihydropyrane có c?u trúc và ho?t tính sinh h?c t??ng t?, ch? y?u bao g?m tocopherol và tocotrienol. M?i nhóm ???c chia thành b?n phan nhóm, α, β, γ và δ, theo s? khác bi?t v? v? trí methyl trên vòng benzopyrane, t?ng c?ng có 8 lo?i và các ??ng phan này có kh? n?ng ch?ng oxy hóa(chǎn). Các g?c t? do là m?t l?p các phan t? kh?ng ?n ??nh có kh? n?ng ph?n ?ng hóa(chǎn) h?c r?t cao ???c t?o ra trong quá trình trao ??i ch?t c?a c? th?. Tia c?c tím, ? nhi?m m?i tr??ng và các y?u t? bên ngoài khác có th? gay ra s?n xu?t các g?c t? do và ty th? c?ng là n?i s?n xu?t các g?c t? do khi các t? bào th?c hi?n quá trình trao ??i ch?t hi?u khí ?? cung c?p n?ng l??ng. Các g?c t? do d? th?a gay ra stress oxy hóa(chǎn), t?n c?ng các ??i phan t? sinh h?c nh? lipid, protein và DNA bên trong t? bào, d?n ??n t?n th??ng oxy hóa(chǎn). Vào nh?ng th?i ?i?m quan tr?ng, vitamin E d?a vào c?u trúc hydroxyl phenolic c?a nó ?? cung c?p các nguyên t? hydro ?? ph?n ?ng v?i các g?c t? do, làm gi?m các g?c t? do, làm gián ?o?n ph?n ?ng chu?i oxy hóa(chǎn) và do ?ó b?o v? các t? bào.

?

Tính tan trong ch?t béo c?a vitamin E làm cho nó ???c phan b? ?u tiên ? nh?ng vùng giàu lipid, ch?ng h?n nh? màng t? bào và lipoprotein. T?i nh?ng v? trí này, nó ?c ch? m?nh quá trình peroxy hóa(chǎn) lipid. Khi các g?c t? do t?n c?ng ch?t béo kh?ng b?o hòa ?aaxit, kích ho?t ph?n ?ng chu?i peroxy hóa(chǎn) lipid gay t?n th??ng màng t? bào và lipoprotein, vitamin E có th? ng?n ch?n ph?n ?ng ? giai ?o?n kh?i ??u và giai ?o?n truy?n, b?o v? lipid trong ru?t, máu, m? và màng t? bào. Trong h? th?ng tim m?ch,vitamin Elàm gi?m s?n xu?t lipoprotein m?t ?? th?p b? oxy hóa(chǎn) th?ng qua tác d?ng ch?ng oxy hóa(chǎn), làm gi?m t?n th??ng c?a nó ??i v?i các t? bào n?i m? m?ch máu, sau ?ó ?c ch? s? hình thành và phát tri?n c?a m?ng x? v?a ??ng m?ch. ??ng th?i, vitamin E c?ng có th? ?i?u ch?nh s? t?ng sinh và di chuy?n c?a các t? bào c? tr?n m?ch máu ?? duy trì ?? c?ng và ?? ?àn h?i bình th??ng c?a m?ch máu. Vitamin E c?ng ?óng vai trò quan tr?ng trong vi?c ?i?u hòa mi?n d?ch c?a c? th?. Nó thúc ??y s? t?ng sinh và bi?t hóa(chǎn) c?a các t? bào mi?n d?ch nh? t? bào lympho T và B, t?ng c??ng s? t??ng tác gi?a các t? bào và t?ng c??ng ph?n ?ng mi?n d?ch. ??ng th?i, nó tham gia vào vi?c ?i?u hòa quá trình truy?n tín hi?u c?a t? bào mi?n d?ch, ?nh h??ng ??n quá trình ti?t và bi?u hi?n c?a cytokine và ?i?u ch?nh ph?n ?ng mi?n d?ch. Các ngu?n vitamin E t? nhiên chính bao g?m d?u th?c v?t, các lo?i h?t, h?t gi?ng và rau lá xanh. Trong s? các ngu?n này, d?u th?c v?t là lo?i giàu vitamin E nh?t, ch? y?u ? d?ng alpha-tocopherol. Ngoài ra, trên th? tr??ng còn có các lo?i th?c ph?m b? sung multivitamin E, bao g?m viên nang m?m, viên nhai và kem, phù h?p v?i nhu c?u c?a các nhóm ng??i khác nhau. D?a trên l??ng dinh d??ng tham kh?o trong ch? ?? ?n u?ng, l??ng vitamin E khuy?n ngh? cho ng??i l?n là 15 mg m?i ngày (???c ?o b?ng ??n v? t??ng ???ng alpha-tocopherol). Tuy nhiên, d? li?u kh?o sát th?c t? cho th?y l??ng vitamin E trung bình mà ng??i l?n tiêu th? th?ng qua ch? ?? ?n u?ng hàng ngày th??ng ít h?n 10 mg. M?t s? nghiên c?u ?? ch? ra r?ng trong li?u pháp b? tr? cho m?t s? b?nh nh? làm ch?m quá trình l?o hóa(chǎn) và c?i thi?n suy gi?m nh?n th?c, vi?c b? sung 200-800 mg vitamin E m?i ngày có th? có tác d?ng nh?t ??nh. Nhìn chung, vitamin E ???ng u?ng là an toàn, nh?ng n?u dùng li?u cao trong th?i gian dài (h?n 1.000 mg m?i ngày) có th? làm t?ng nguy c? x?y ra các ph?n ?ng có h?i nh? nguy c? ch?y máu. Do ?ó, khi s? d?ng th?c ph?m b? sung vitamin E, ?i?u quan tr?ng là ph?i tuan theo l?i khuyên c?a các chuyên gia ?? ??m b?o tính an toàn và h?p ly c?a th?c ph?m b? sung.